woensdag 11 maart 2020

Ik ben twee en ik doe mee

Het is lang geleden dat ik een blog heb geschreven over mijn peutergroep. En in de tussentijd is er veel veranderd. Van een montessori peuterspeelzaal zijn we overgegaan in een montessori dagopvang groep voor peuters en dat ging zeker niet vanzelf. We werden enorm uitgedaagd om de werkwijze en kwaliteit van de peuterspeelzaal te vertalen naar kinderopvang. Maar we kunnen wel zeggen dat we er na jaren in zijn geslaagd om jonge kinderen een veilige, huiselijke, vertrouwde en uitdagende plek te bieden. Persoonlijk vind ik kinderopvang veel natuurlijker en uitdagender dan de peuterspeelzaal. Terugkijkend was dat een nogal schools en beperkt concept, waar kinderen een paar uur per dag komen spelen en leren en dan weer naar huis gaan. Meer als tijdsbesteding. Kinderopvang daarentegen gaat veel meer over samenzijn, een groep vormen, bij elkaar horen, elkaar helpen en ondersteunen, leren van en met elkaar. We zijn als een groot gezin, met oudere en jongere kinderen en alle dingen die bij het leven horen: eten, drinken, slapen, spelen, werken, helpen, verzorgen, plezier maken, genieten. We kennen de kinderen door en door en helpen veel meer mee bij de opvoeding dan voorheen en doen dat in nauwe samenwerking met de ouders.
Dus dit is weer een nieuwe blog over mijn groep.
Er zijn weer veel jonge kinderen bijgekomen in onze groep. Vierjarigen gaan naar de basisschool en maken weer plaats voor een nieuwe generatie. Het zijn er veel deze keer en we merken allemaal dat de sfeer en de dynamiek in de groep helemaal aan het veranderen is. Dat gebeurt regelmatig en hoort erbij, maar het valt nu zo op omdat veel kinderen in korte tijd 4 jaar worden en er dus weer ruimte is voor tweejarigen. Die vierjarigen hebben lang de dienst uitgemaakt en zij maken plaats voor de driejarigen, die nu kunnen laten zien wat ze te vertellen hebben. Dat is een krachtig element in de groep: je bent een keer de jongste, een keer de middelste en een keer de oudste.
Het betekent voor ons volwassenen dat we ons tempo weer moeten verlagen en ons weer moeten aanpassen aan het tempo van het jongere kind. Het verschil tussen een tweejarig kind en een vierjarig kind is enorm groot en dat laat ons altijd weer zien, hoe jonge kinderen zich in zo korte tijd ontwikkelen van kleine dromertjes tot zelfbewuste, zelfstandige kleuters. En met gepaste trots laten we ze gaan om de wereld te gaan ontdekken.
Het aanbod in de voorbereide omgeving moet weer opnieuw bekeken worden en aangepast aan de behoeftes van de nieuwe generatie, zonder de oudere kinderen in de groep tekort te doen.
Dat is telkens weer onze grootste uitdaging. Komen we tegemoet aan de behoeftes van alle kinderen? Vindt iedereen in de voorbereide omgeving wat hij nodig heeft om uitgedaagd te worden en tot spel te komen.
Maar die uitdaging is ook het mooie van ons vak. Telkens weer opnieuw observeren en aanpassen en opnieuw genieten van de ontwikkeling die je ziet bij de kinderen.
Een tweejarig kind is als een spons; het neemt werkelijk alles in zich op en verzamelt en verzamelt. Met verbazing kijk ik telkens weer naar de veranderingen in het kind. Hoe het onzeker binnenkomt en nog vaak contact zoekt met ons gedurende de dag. Hoe het vaak overweldigd wordt door het spel en de drukte van de oudere kinderen en hoe het als een blok in slaap valt, moe van alle indrukken en belevenissen. Hoe je de hele dag oog moet hebben voor zijn welbevinden en moet investeren in veiligheid en vertrouwen. Stap voor stap.
Maar dan ineens zie je dat het kind zich veilig voelt en dat het met open ogen op zoek gaat en op ontdekkingsreis. Hoe het gretig afkijkt wat de ouderen doen, om het vervolgens na te doen en daar helemaal in op te gaan. Hoe het ritme van de dag vaste vormen aanneemt en hoe het daarop kan vertrouwen. Hoe de dingen om hem heen geen spanning meer opleveren, maar plezier en uitdaging. Omdat jonge kinderen heel veel autonomie krijgen in onze peutergroep gaat die ontwikkeling razendsnel. Wij remmen hen niet af (binnen de grenzen van veiligheid), maar observeren goed en stimuleren hen zelfs om op onderzoek uit te gaan, om het zelf te proberen. Het opgetogen gezicht van het kind als het is gelukt zijn het grootste compliment voor ons. Het ontroert me altijd weer hoe de oudere kinderen de jonge kinderen meenemen op hun ontdekkingstocht en hoe het jonge kind het volste vertrouwen heeft in het oudere kind.

Ik ben twee en ik doe mee

Het is lang geleden dat ik een blog heb geschreven over mijn peutergroep. En in de tussentijd is er veel veranderd. Van een montessori peute...